Asystent rodziny
Wspieranie rodziny: Asystent rodziny
Jednostka prowadząca:
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Wolborzu.
Zadania w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej określa ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r., (Dz.U. z 2016 r. poz. 575 z dnia 10.03.2015 r.). Ustawa określa:
1. zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych;
2. zasady i formy sprawozdania pieczy zastępczej oraz pomocy w usamodzielnianiu jej pełnoletnich wychowanków;
3. zasada administracji publicznej w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
4. zasady finansowania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
5. zadania w zakresie postępowania adopcyjnego.
Jednostkami organizacyjnymi wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego wykonujące zadania w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, placówki wspierania dziennego, organizatorzy rodzinnej pieczy zastępczej, placówki opiekuńczo-wychowawcze, regionalne placówki opiekuńczo terapeutyczne, interwencyjne ośrodki preadopcyjne, ośrodki adopcyjne oraz podmioty, którym zlecono realizację zadań z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej.
Rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, mogą otrzymać wsparcie od gminy w postaci asystenta rodziny.
Procedura postępowania:
1. Pracownik socjalny, przeprowadzający wywiad środowiskowy, po-zdiagnozowaniu problemów opiekunczo-wychowawczych w rodzinie, wnioskuje o objecie jej wsparciem przez asystenta rodziny, wcześniej zapoznając rodzinę z ofertą pomocy, świadczoną w ramach jego kompetencji i uzyskaniu pisemnej zgody rodziny na wsparcie.
2. Wywiad opiniuje i zatwierdza Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej.
3. W przypadku wniosku o objęcie rodziny wsparciem asystenta rodziny, zgłoszonego przez instytucję zewnętrzną (np. szkoła, poradnia psychologiczno-pedagogiczna, itd.), zgłoszenie przekazane jest do odpowiedniego pracownika socjalnego, który na podstawie wywiadu środowiskowego, ustala czy zasadne jest wsparciem rodziny, rozeznaje także czy rodzina jest zainteresowana współpraca z asystentem. W przypadku zasadności objęcia pomocą w formie asystenta rodziny, pracownik socjalny wnioskuje o takie wsparcie do Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej;
4. W przypadku kiedy asysta rodziny przyznana jest wyrokiem sądu asystent podejmuje działania zmierzające do poprawy sytuacji rodziny. Niepodjęcie przez rodzinę współpracy z asystentem, skutkować będzie poinformowanie o tym fakcie Sądu.
Od 2012 r. Ośrodek Pomocy Społecznej zatrudnia asystenta rodziny. Celem jego pracy jest poprawa sytuacji życiowej objętych usługą, w tym w szczególności stworzenie optymalnych warunków służących wychowywaniu dzieci i pokonywaniu bieżących problemów rodziny, nabycie i doskonalenie umiejętności społecznych rodziców i zwiększenie kompetencji rodzicielskich. Asystent pracuje z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub innym miejscu uzgodnionym z rodziną.
I. Asystent rodziny wspierając rodziny, w zależności od ich zdiagnozowanych problemów i potrzeb, podejmuje na jej rzecz zadania w obszarach:
1. edukacji w zakresie prawidłowego wychowania i opieki nad dziećmi, poprzez modelowanie w trakcie wizyt rozmów i dyskusji stosowanego przez rodziny systemu wychowawczego, wypracowania właściwych postaw rodzicielskich, eliminowania nieprawidłowych metod wychowawczych w pracy z rodzinami poprzez edukację i poradnictwo, wskazywania możliwości wykorzystania konsultacji z psychologiem i pedagogiem, wypracowania z rodzinami adekwatnego systemu kar i nagród, zachęcania do modyfikacji stosowanych przez rodziny metod wychowania;
2. doradzania w sprawie sposobów organizowania czasu wolnego dzieciom, sposobów rozbudzania zainteresowań poprzez rozmowy oraz zachęcania i zapoznania dzieci z dostępna ofertą, wdrożenia dzieci w pozytywne grupy odniesienia m.in. grupy rówieśnicze, kluby osiedlowe, kluby sportowe, kółka zainteresowań, świetlice środowiskowe;
3. uwrażliwienia na okoliczności wymagające szczególnego nadzoru rodziców za pomocą metody wspólnych rozmów z członkami rodziny (m.in. konieczność zapewnienia należytej opieki i opieki zdrowotnej dzieciom, konieczność monitorowania przez rodziców sytuacji szkodnej dzieci, przeciwdziałania demoralizacji społecznej dzieci);
4. pomocy w budowaniu prawidłowych więzi i komunikacji między członkami rodziny (spotkania z całą rodziną, uświadamianie potrzeb i trudności, poprzez stosowanie pytań cyrkularnych);
5. wspierania rodziców w diagnozowaniu sytuacji szkolnej dzieci, w szczególności występujących deficytów w zakresie realizacji obowiązku szkolnego oraz funkcjonowania dzieci w środowisku szkolnym (rozmowy z pedagogiem szkolnym, wychowawca dziecka, wizyty u pedagoga/wychowawcy wraz z rodzicem dziecka), motywowanie, wspieranie rodziców do aktywnego uczestnictwa w życiu szkolnym dziecka (poprzez rozmowy z rodziną);
6. pomocy w dbaniu o zdrowie (edukacja w kwestiach higieny, pielęgnacji, prawidłowego odżywiania, rekreacji, w razie potrzeby: pomoc w planowaniu wizyty u lekarza, dentysty, sprawdzanie bilansów zdrowotnych, książeczek szczepień);
7. treningów umiejętności prowadzenia gospodarstwa domowego przez rodziny (m.in.. nauka gotowania, wspólnego przygotowywania posiłków, sprzątania, robienia zakupów, nauka gospodarowania posiadanymi środkami- treningi budżetowe);
8. nauki dbałości o mieszkanie, podziału obowiązków domowych, tworzenia odpowiednich warunków sprzyjających wypoczynkowi, nauce i spędzania czasu wolnego (poprzez rozmowy ze wszystkimi członkami rodziny, porady, wspólne wyjścia);
9. edukacji w zakresie przestrzegania norm społecznych i prawidłowego rozumienia i pełnienia ról społecznych ( w tym ról zawodowych i rodzicielskich) poprzez rozmowy z rodzicami, dyskusje indywidualne ze specjalistami m.in. doradca zawodowym, trenerem pracy, psychologiem i pedagogiem;
10. wspierania w załatwianiu spraw urzędowych przez rodziny, wyrobienia umiejętności korzystania ze wsparcia instytucji środowiska lokalnego- wspólne wizyty w urzędach, metoda warsztatowa-nauka pisania pism urzędowych i poruszania się w instytucjach;
11. kształtowania postaw prozawodowych, kształtowania umiejętności poruszania się po rynku pracy, motywowania do uzupełnienia wykształcenia i podniesienia kwalifikacji poprzez: rozmowy, zastosowania metody warsztatowej, nauka tworzenia dokumentów aplikacyjnych, indywidualne konsultacje, skorzystanie z usług trenera pracy, doradcy zawodowego;
12. wspierania osób zagrożonych problemem alkoholowym i rozpoznaniem picia szkodliwego w utrzymywaniu trzeźwego stylu życia.
II. Asystent realizuje zadania określone w ustawie z dnia 4 listopada 2016r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (j. t.: Dz. U. z 2016r. Poz.1860).
1) wsparcia psychologicznego;
2) pomocy prawnej, w szczególności w zakresie praw rodzicielskich i uprawnień pracowniczych;
3) dostępu do rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz świadczeń opieki zdrowotnej.
Poradnictwo w w/w zakresie przysługuje kobietom posiadającym dokument potwierdzający ciążę, ich rodzinom lub rodzinom z dzieckiem posiadającym zaświadczenie potwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie lub nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, wystawione przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, posiadającego specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii, koordynowane jest przez asystenta rodziny, o którym mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Koordynacja polega na:
1. opracowywaniu wspólnie z wnioskodawcą katalogu możliwego wsparcia,
2. występowaniu przez asystenta rodziny w imieniu wnioskodawcy na ich żądanie, do podmiotów, o których mowa w art. 5 pkt 41 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U z 2016 r. poz.1793 z późn. zm.), jednostki samorządu terytorialnego oraz jednostek organizacyjnych realizujących wspieranie rodziny lub innych jednostek sektora finansów publicznych lub wykonujących zadania zlecone im przez jednostki sektora finansów publicznych, w tym na zasadach, w sposób i w trybie przewidzianym w przepisach odrębnych, z wyłączeniem świadczeniodawców, w celu umożliwienia mu skorzystania ze wsparcia, na podstawie pisemnego upoważnienia.
Przygotowując i realizując powyższe działania, asystent rodziny nawiązuje współpracę z przedstawicielami organizacji pozarządowych i instytucji działających w obszarze pomocy osobom i rodzinom z problemem alkoholowym i opiekuńczo-wychowawczym oraz zajmujących się wspieraniem dzieci i młodzieży.
Asystent rodziny podejmując pracę z dziećmi i młodzieżą z rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym kładzie nacisk na poszukiwanie mocnych stron dzieci pozostających w negatywnych grupach odniesienia, po to aby poprzez realizowanie swoich zainteresowań mogły one podkreślać swoją indywidualność, co z kolei wpływa na podwyższenie samooceny, poczucia sukcesu, pozostawia w centrum uwagi i poczucia bycia ważnym. Umożliwienie realizowania zainteresowań dziecka poza negatywnym środowiskiem wychowawczym, pozwala również wdrożyć małoletniego w pozytywne grupy odniesienia, ucząc zarazem aktywnego i konstruktywnego spędzania czasu wolnego.